Wie kan er chocola van maken?

Soms kom je van die woorden tegen, waar je geen chocola van kan maken. Of toch eigenlijk wel, in het geval van cacao. Als je er goed naar kijkt, klopt er natuurlijk helemaal niets van de spelling van dit woord. Gek eigenlijk, aangezien chocola Nederlandser is dan menigeen zou verwachten. Lees er meer over in mijn blog van deze week.

Voordat ik meer ga vertellen over de geschiedenis van de chocoladereep. Eerst een taalkundige inspectie van het woordje cacao. Het eerste wat opvalt, zijn de twee ‘losse c’s’. Het gebruik van een ‘losse c’, geeft al aan dat cacao een geleend woord is. Want in het Nederlands komt de c alleen maar in vaste lettercombinaties voor: -ch, -cht en -sch. Ten tweede zie je in het woord cacao drie klankgroepen (of voor de oldtimers onder ons: 3 lettergrepen), maar spreek je er maar 2 uit. We zeggen kaa-kou en niet kaa-kaa-oo. Of had het eigenlijk kaa-kaa-woo moeten zijn, dus met een glijklank /w/ tussen de /a/ en /o/, zoals we ook doen in oase (spreken we uit als oo-waa-su)?

Was het niet handiger geweest om gewoon kakau of kakou te schrijven. Ik bedoel? Koffie hebben we toch ook vernederlandst, waarom niet ook cacao? De chocoladereep is immers een Nederlandse uitvinding.

In 1820 ontdekte meneer van Houten hoe je cacaoboter kon persen uit cacao. Door deze boter te mengen met cacaopoeder en suiker ontstond de eerste chocoladereep. Later is dit recept nog veelvuldig aangepast en verbeterd door er bijvoorbeeld melkpoeder, noten of karamel aan toe te voegen.

Maar de chocoladereep is niet de enige Nederlandse contributie aan de chocolawereld. Zo heeft de typisch Amerikaanse red velvet cake een Nederlands tintje. Tegenwoordig krijgt deze luchtige chocoladetaart zijn bijzonder opvallende kleur uit een potje kleurstof of uit bietensap. Maar dat is niet altijd zo geweest. Oorspronkelijk werd de cake rood door de cacaopoeder zelf. Cacao is van nature erg zuur en als het in contact komt met karnemelk, ontstaat er een rode kleur. Echter door een Nederlands verwerkingsproces is het zuur uit de cacao verwijderd, waardoor het beslag niet meer van nature rood wordt. In de supermarkt kun je doorgaans alleen nog maar ‘Dutch process cocoa’ vinden. Eigenlijk hebben wij Nederlanders dus de kleur van de Red Velvet cake om zeep geholpen door de cacao schoner te maken.

Misschien zijn we daar achteraf toch niet zo trots op en hebben we de cacao maar verder gelaten zoals hij is; met twee c’s en een ingeslikte klankgroep.